Windows'a Django 1.4.1 Kurulumu

Django, çok uzun zaman önce duyduğum fakat zaman sıkıntısı sebebiyle hiç alakadar olamadığım Python programlama dili için hazırlanmış ve BSD lisansı ile lisanslanmış yüksek seviyeli bir web çatısıdır. Basit kurulumu ve kullanımı, detaylı hata raporu sayfaları ve sunduğu yeni arayüz kodlama yöntemleriyle diğer sunucu yazılımı ve çatılardan kendini ayırmaktadır. İsmi, ünlü jazz gitaristi Django Reinhardt'tan gelmektedir.

Bu yazımda Django 1.4.1'in Windows XP üzerine kurulumunu anlatacağım. Öncelikle bize lazım olan uygulamaların bir listesini çıkaralım. Django, Python programlama dili kullanılarak geliştirildiği için sistemde Python kurulumu olması ön şart. Ancak GNU/Linux dağıtımlarının aksine, Windows işletim sisteminde Python programlama dili kurulu olarak gelmez. Dolayısıyla Python’ı Windows’ta kullanabilmek için sitesinden uygun kurulumu indirmemiz gerek.

İlk olarak şu adresten hangi Python sürümünün hangi Django sürümü ile uygun olduğunu kontrol etmeliyiz. Benim bu yazıyı yazdığım tarihlerde Django 1.4 sürümü için Python 2.5, 2.6, 2.7 sürümleri birbirleri ile uyumlu sürümler idi. O yüzden Python kurulumunu 2.7, Django kurulumunu 1.4'e göre yapacağım. Fakat siz istediğiniz sürümü kullanmakta özgürsünüz bu yüzden istediğiniz Python sürümü için [http://www.python.org] sitesinden, istediğiniz Django sürümü için ise [https://www.djangoproject.com] sitesinden uygun sürümleri indirmemiz gerekiyor. Ya da benim bu yazı için kullandığım Python 2.7.3 sürümünü indirmek için buraya, Django 1.4.1 sürümünü indirmek için buraya tıklayınız.

Eğer dosyaları başarılı bir şekilde indirdiyseniz, ilk olarak "python-2.7.3.msi" uygulamasına çift tıklayarak kurulum esnasındaki basit adımları izleyin. Ne yaptığınıza dair bir fikriniz yoksa kurulum esnasındaki ayarları değiştirmenizi pek tavsiye etmem. Kurulum bittikten sonra kullanıcılar "Başlat > Tüm Programlar > Python 2.7 > Python (Command Line)" yolunu takip ederek Python’ın komut satırına ulaşabilirler. Ayrıca alternatif olarak, "Başlat > Çalıştır" yolunu takip ederek, "cmd" komutuyla ulaştığınız MS-DOS ekranında şu komutu verdiğinizde de karşınıza Python’ın komut satırı gelecektir:

C:/Python27/python

Yukarıda MS-DOS ekranına yazacağımız komutu görmektesiniz. Aşağıdaki resimde ise şayet şu ana kadar herhangi bir hata yapmadıysanız Python’ın komut satırını görmekteyiz.

Eğer yukarıda yaptığımız gibi uzun uzun konum belirtip "C:/Python27/python" yazmak yerine sadece "python" komutunu kullanmak isterseniz Python’ı PATH’a (YOL) eklemeniz gerekir. Peki Python’ı nasıl PATH’a ekleyeceğiz? Şöyle:

Öncelikle Windows’un masaüstündeki "My Computer" (Bilgisayarım) simgesine sağ tıklıyoruz. "My Computer" simgesine sağ tıkladıktan sonra açılan menünün en altında yer alan "Properties" (Özellikler) seçeneğine tıklıyoruz.

Bu girdiğimiz yerde "Advanced" (Gelişmiş) adlı bir sekme göreceğiz. Bu sekmeyi açıyoruz. "Advanced" sekmesine tıkladığımızda karşımıza aşağıdaki gibi bir ekran gelecek. Burada "Environment Variables" (Çevre Değişkenleri) butonuna tıklıyoruz.

Bu butona tıkladığımızda karşımıza aşağıdaki gibi bir pencere açılacak. Pencerede "System Variables" (Sistem Değişkenleri) bölümünde yer alan liste içinde Path öğesini buluyoruz. Path öğesi seçili iken, "System Variables" bölümündeki "Edit" (Düzenle) butonuna tıklıyoruz.

Karşımıza aşağıdaki gibi bir pencere geliyor. Aşağıdaki resimde listenin en sonunda görünen ";C:\Python27" öğesini ben ekledim. Siz de listenin sonuna bu öğeyi aynı şekilde ekleyeceksiniz. Yalnız tabii ki, benim sistemimde Python 2.7 kurulu olduğu için oraya ";C\Python27" yazdım. Sizdeki sürüm farklı olabilir.

Şimdi de sıra geldi Django 1.4 kurulumuna. İlk olarak, daha önceden indirmiş olduğumuz "Django-1.4.1.tar.gz" arşivini "C:\"ye çıkartalım. Daha sonra MS-DOS ekranından Django'yu çıkardığımız yere gelelim. Bunu yapmak için "Başlat > Çalıştır" yolunu takip ederek, "cmd" komutuyla ulaştığınız MS-DOS ekranına aşağıdaki komutu yazıp enter tuşuna basacağız.

cd C:\Django-1.4.1

Uygun klasöre geçtiğimiz vakit, ardından aşağıdaki komutu yazıp enter tuşuna basıyoruz.

python setup.py install

Yukarıdaki komutu yazıp enter tuşuna bastığınız zaman Django dosyalarını Python içerisine yüklemeye başlayacak ve komut satırından aşağıdaki resme benzer onlarca yazı akacaktır.

Bu işlemi yaptıktan sonra "C:\Python27\Lib\site-packages" klasörü altında "django" klasörü, "C:\Python27\Scripts" klasörü altında ise "django-admin.py" dosyasının oluştuğunu gözlemleyebiliriz.

Bu işlemide sorunsuz hallettiysek artık sistemimizde hem Python 2.7.3 hem de Django 1.4.1 kurulmuş demektir. Django'nun düzgün kurulduğunu kontrol etmek için yukarıda yaptığımız gibi önce MS-DOS ekranında komut satırına "python" yazıp Python komut satırına giriş yapıyoruz ardından aşağıdaki komutları sırasıyla yazıp çıktı olarak 1.4.1 sürüm numarasını almaya çalışıyoruz.

>>> import django
>>> print django.get_version()
1.4.1

Eğer 1.4.1 çıktısını aldıysak Django'yu da sistemimize sorunsuz yüklemişiz demektir. Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle.